DNS Nedir?
DNS kelimesinin Türkçe anlamı; Alan isimlendirme sistemidir. Diğer bir deyişle DNS, internetin telefon rehberi olma özelliği taşır. Hatırda kalması kolay olan internet sitesinin isimlerini IP adreslerine çevrilmesini sağlayan DNS, maksimum 256 kelime olan host isimlerini IP adresine çevirmek için kullanılan bir sistemdir. DNS sistemi ile cihazın adına bağlı olan IP adresi çözümlenir ve internet üzerinde bulunan host isimleri ile erişim imkânı sağlanır.
DNS Neden Kullanılır?
DNS kullanımının temel amacı; kolay ezberlenebilen ve akılda tutulabilen cihaz ve bu cihazların alan isimleri ile dönüşüm sağlamaktır. Günlük hayatta internet üzerinde faaliyet gösterilen tüm internet sitelerinin bir IP adresi vardır. Ancak IP adresleri hatırlanması ve ezberlenmesi zor olan ve karışık sayılar kümesi olduğu için internet siteleri alan adı yani diğer adıyla domain ile isimlendirilir.
DNS kullanımı ile ağ üzerindeki alan adının ya da IP adresi sorgulamaları sonuçlandırılır. DNS kullanımı için genellikle BIND yani Berkeley İnternet Name Domain yazılımı tercih edilir. Eğer bir internet sitesine erişmek istiyorsanız DNS kullanarak herhangi bir sitenin nerede olduğunu ve hangi IP adresine sahip olduğunu öğrenebilirsiniz.
DNS Çalışma Sistemi Nasıldır?
DNS sistemi; sunucular ve çözümleyiciler olmak üzere iki farklı bölümden meydana gelir. İsim sunucuları olan bilgisayarlar, domain yani alan adının yerini tutan IP adreslerini kaydeder. Çözümleyiciler ise DNS istemcileri görevini üstlenir. DNS istemcileri sayesinde sunucuların adresleri bulunabilir.
Bir bilgisayarın IP adresi bulunacağı zaman DNS istemci tarafından sunucuya başvurulur. DNS sunucu önce kendi veri tabanını kontrol eder eğer veri tabanında bu isimde bir sunucu var ise IP adresi istemciye sunulur. Bu sırada tüm kayıtlar DNS veri tabanına el ile yani manüel olarak girilir.
İnternet adresleri ülkelere göre sınıflandırılarak isimlendirilir. İnternet adreslerinin sonlarına baktığınızda o internet adresinin hangi ülkeye ait olduğunu anlamanız mümkündür. Örneğin; tr Türkiye, uk Almanya’yı ifade eden terimlerdir. Ancak ABD ülkesi internet sitelerinde herhangi bir isim takısı kullanmıyor. Bunun nedeni zaten bu uygulamaları ABD’nin üretmesidir.
İnternet adresleri ülkelere göre sınıflandırıldıktan sonra com, edu, gov gibi uzantılara sahip olur. DNS sisteminde bu uzantı ifadeleri; top level olarak bilinen üst düzey domain isimleri anlamına gelir.
En basit tanımlamaları ile
- Com: ticari kuruluşların kullandığı,
- Edu: eğitim kurumlarının kullandığı,
- Gov: Devlet kurumlarının kullandığı,
- Org: Ticari özellik taşımayan ve devlet kurumu olmayan bağımsız sitelerin kullandığı üst düzey domain isimleridir.
DNS Değişikliği Yapılmasının Nedenleri Nelerdir?
İnternet sitesi IP adresi değişikliği, sunucu değişikliği yapmak ve serbest internet hizmeti kullanmak için DNS kayıtlarını kullanmanız gereklidir. Birçok neden ile DNS değişikliği yapmanız mümkündür.
- Hız ve Güvenlik Arttırımı İçin DNS Değişikliği
İnternet sitenizin DNS kayıtlarını değiştirdiğinizde aynı zamanda internet hızınızın ulaşılabilirlik ve hız özelliklerini gözle görülür şekilde arttırır. DNS değişikliği yaparken aynı zamanda tercih edeceğiniz hizmetler ile kötü niyetli saldırıları ve bu saldırılara bağlı olarak meydana gelebilecek performans düşüklüğünden etkilenmezsiniz.
- Ebeveyn Kontrolü İçin DNS Değişikliği
DNS değişikliği yapma sureti ile DNS kayıtlarınızın detaylarında bulunan ve istenmeyen içerikleri engelleyebilme şansınız vardır. Türkiye’de internet yönetimi BTK tarafından yapılır. BTK gerekli gördüğü zamanlarda mahkeme kararı çıkartarak internet sitelerini DNS ile engelleyebilme yetkisine sahiptir.
DNS Ayarları Nasıl Değiştirilir?
DNS sunucu üzerinden istediğiniz zaman ağınızın DNS ayarlarını değiştirmeniz mümkündür. Bu değişikliği yapmanızın en kolay yolu hosting sağlayıcınız olacaktır. Ancak DNS ayarları bilgili ve profesyonel kişiler tarafından değiştirilmelidir. Bunun tam tersine gelişigüzel olarak değiştirilmiş DNS ayarları, dünya genelinde tüm site erişilirliğini etkiler. Bu nedenle de DNS ayarlarının nasıl değiştirileceği konusunda doğru bilgiye sahip olmak gereklidir.
DNS ayarlarının değişim aşamaları işletim sistemlerine göre farklılık gösterir. Bu doğrultuda Windows 10, Mac ve Android cihazlar üzerinde DNS ayarları farklı şekillerde değiştirilir.
- Windows 10 DNS Ayarlarını Değiştirme
Windows 10 üzerinde DNS ayarlarını değiştirmek için öncelikle “Ağ ve Paylaşım Merkezi” menüsüne gitmelisiniz. Daha sonra sırasıyla;
Bağdaştırıcı Ayarlarını Değiştirin – Ethernet Özellik Ayarları – İnternet Protokolü Sürüm 4 sayfasına geldiğinizde buradan DNS ayar değişikliği yapabilirsiniz.
- Mac DNS Ayarlarını Değiştirme
Sistem Tercihleri menüsüne gittikten sonra sırasıyla Ağ – Konum: Yeni Ekle – İleri Düzey – DNS sekmesine geldiğinizde değişiklikleri yaparak kaydedebilirsiniz.
- Android DNS Ayarlarını Değiştirme
Ayarlar – Wi-fi – Kablosuz – Ağ Ayarlarını Yönet – Gelişmiş Seçenekleri Göster- IP Ayarları – Statik ekranına geldiğinizde önünüze çıkan ekranda DNS ayarlarını değiştirebilirsiniz.
